تاثیر آبیاری و سیستم کشت بر پارامترهای مورفولوژیکی و عملکرد دو رقم پنبه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، ایران

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، ایران

3 استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

4 2استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، ایران

چکیده

بهینه‌سازی مصرف آب در پنبه یکی از راهکارهای اساسی صرفه جویی در مصرف آب و رسیدن به عملکرد مطلوب می‎باشد. از این‎رو به‌منظور بررسی اثر سیستم کشت و آبیاری بر خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد دو رقم پنبه، آزمایشی در سال 1395 در ایستگاه تحقیقات پنبه‌هاشم آباد گرگان انجام شد. این آزمایش به­صورت طرح کرت‎های خرد شده نواری در قالب بلوک­های کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. فاکتور­های آزمایش شامل میزان آبیاری در 4 سطح (آبیاری بر اساس0, 40, 80 و 120 درصد تبخیراز تشت تبخیر)، رقم در دو سطح (لطیف وگلستان) و سیستم کاشت در دو سطح (نشائی و مستقیم) بود. نتایج آزمایش نشان داد تعداد شاخه رویا و اندازه شاخه زایا از زمین در سیستم کشت نشائی بیشتر از مستقیم بود. با افزایش آب آبیاری، تعداد شاخه زایا، ارتفاع بوته و اندازه شاخه‌های رویا و وزایا بطور معنی‌داری افزایش یافت اما تاثیری بر تعداد شاخه رویا نداشت. رقم لطیف دارای ارتفاع بوته و اندازه شاخه زایا و اندازه شاخه زایا از زمین بیشتری نسبت به رقم گلستان بود اما تعداد شاخه رویا در رقم گلستان بیشتر از رقم لطیف بود. دو رقم پنبه از نظر تعداد شاخه زایا و اندازه شاخه رویا مشابه هم بودند. عملکرد کشت نشائی پنبه نسبت به کشت مستقیم به‎میزان 24% بیشتر بود اما این اختلاف معنی‌دار نبود. عملکرد دو رقم پنبه با هم اختلاف معنی‌دار نداشتند. با افزایش آب آبیاری از دیم تا 80% آب مصرفی، عملکرد افزایش اما در تیمار 120% آب مصرفی، عملکرد کاهش یافت به‎طوری‎که بیشترین عملکرد با 2515 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار 40% آب مصرفی بود که با تیمار 80% اختلاف معنی‌دار نداشت اما با تیمارهای دیم و 120% اختلاف معنی‌دار داشت. اثر متقابل سستم کشت در آبیاری تنها بر ارتفاع بوته و اندازه شاخه زایا معنی‌دار بود اما اثر متقابل سیستم کشت در رقم بر هیچ یک از صفات معنی‌دار نبود. اثر متقابل آبیاری در رقم بر تمام صفات مرفولوژیک بغیر از اندازه شاخه زایا از زمین معنی‌دار بود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of irrigation and planting system on morphological parameters and yield of two cotton cultivars

نویسندگان [English]

  • saeid khajeh dangolani 1
  • HOSEIN Ajamnorozei 2
  • Ghorban Ghorbani Nasrabad 3
  • Mohammad Reza Dadashi 4
1 PhD student, Islamic Azad University, Gorgan Branch, Gorgan, Iran
2 Assistant Prof., Islamic Azad University, Gorgan Branch, Gorgan, Iran
3 Cotton Research Institute of Iran, Agricultural research, Education & Extension Organization, Gorgan, Iran
4 Assistant Prof., Islamic Azad University, Gorgan Branch, Gorgan, Iran
چکیده [English]

Optimizing water use in cotton is one of the main ways to save water and achieve optimal yield. Therefore, in order to study the effect of planting system and irrigation on morphological characteristics and yield of two cotton cultivars, this research was conducted in Hashem Abad Cotton Research Station in Gorgan in 2016. This experiment was conducted as a split plot design in a completely randomized block design with four replications. Treatments were included irrigation levels in 4 levels (irrigation based on 0, 40, 80 and 120% evaporation from evaporation pan), cultivars in two levels (Latif and Golestan) and planting system in two levels (transplanting and direct). The results of the experiment showed that the number of monopedia and the size of the simpodia above the ground in the transplanting system was more than direct system. By increasing irrigation water, the number of simpodia, plant height, and the size of simodia and monopedia increased significantly but had no effect on the number of monopedia. Latif cultivar had higher plant height and simpodia size and simpodia size above the ground compared to Golestan cultivar, but the number of monopedia in Golestan was more than Latif. The two cotton cultivars were similar in terms of number of simpodia and monopedia size. Cotton yield in transplanting system was 24% higher than direct system but this difference was not significant. The yield of two cotton cultivars had no significant difference. By increase in irrigation water from 0 to 80% of water use, yield increased but yield in the treatment of 120% water use decreased so that the highest yield (2515 kg / ha) was related to 40% water use treatment, which had no significant difference with 80% treatments but had significant difference with 0 and 120% treatments. The interaction effect of planting system on irrigation was significant only on plant height and simpodia size but the interaction effect of planting system in cultivar on morphological parameters was not significant. The interaction effect of irrigation on cultivars was significant on all morphological parameters except simpodia size above the ground.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cotton
  • transplanting and direct planting
  • cotton cultivar
  • Irrigation
  • yield