ارزیابی همبستگی بین خصوصیات مورفولوژیکی در ارقام مختلف دو گونه تتراپلویید پنبه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه کشاورزی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران

2 سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان، ایران

چکیده

به‌‌منظور ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی متمایزکننده ارقام پنبه و همبستگی بین صفات مختلف با نوع گونه، پژوهش حاضر در سال‎ 1394 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم‎آباد گرگان بر روی ارقام پنبه ساحل، گلستان، سپید، SKT-133، M-13، لطیف، ترمز‌14‌، باربادنس و دکتر عمومی از دو گونه مختلف Gossypium hirsutumوG.barbadense در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی اجرا شد. خصوصیات مورد بررسی شامل ارتفاع، تعداد و طول شاخه‎های زایا و رویا و تعداد گره‎ها، تعداد و وزن غوزه‌ها، وزن بذر، عملکرد وش و درصد کیل الیاف ارقام بودند. براساس نتایج، برای تمام خصوصیات مورد بررسی، اختلاف معنی‎دار آماری در سطح احتمال یک درصد مشاهده شد که نشان‎دهنده وجود تفاوت‎های بارز و قابل تمایز در بین ارقام مورد بررسی بود. خصوصیات مربوط به شاخه‌های رویا و زایا از روند خاصی در بین ارقام دو گونه تبعیت نکردند و این صفات را نمی‎توان وابسته به گونه دانست. از طرفی صفات ارتفاع گیاه، تعداد غوزه، وزن غوزه، وزن بذر و درصد کیل الیاف را می‌توان به نوع گونه‌ نسبت داد، به‎طوری که ارقام دکتر عمومی از گونه G.barbadense و SKT-133 از گونه G.hirsutum به‎ترتیب بیش‎ترین و کم‎ترین تعداد غوزه را تولید کردند. وزن غوزه از 25/3 گرم در رقم باربادنس تا 29/5 گرم در رقم ساحل متغیر بود. بیش‎ترین درصد کیل الیاف (2/42 درصد) مربوط به رقم گلستان بود و رقم باربادنس از گونه G.barbadense کم‎ترین درصد کیل الیاف را داشت. عملکرد وش همبستگی مثبت و معنی‌داری با وزن غوزه و عملکرد چین اول داشت. در مقابل، تعداد غوزه همبستگی منفی با درصد کیل الیاف داشت. طبق نتایج مقایسات گروهی، گونه G.hirsutum از نظر صفات درصد کیل الیاف 9/10 درصد، طول بلندترین شاخه رویا 5/27 سانتی‌متر، عملکرد چین اول 753 کیلوگرم در هکتار، عملکرد کل 791 کیلوگرم در هکتار و وزن غوزه 39/1 گرم نسبت به گونه G.barbadense برتری داشت به‎طوری که بالا بودن این صفات نسبت به سایر صفات زراعی بیش‌ترین تأثیر را بر عملکرد نهایی داشتند. لذا آگاهی از روابط بین صفات و تأثیر آن بر عملکرد کل می‌تواند در افزایش تولید این گیاه ارزشمند مفید باشد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The evaluation of morphological characteristics correlation in different cultivars of two tetraploid cotton species

نویسندگان [English]

  • Seyyed Nasrollah Mohsenian 1
  • Kamal Ghasemi Bezdi 2
  • Mohammad Reza Dadashi 1
1 Agriculture group, Islamic Azad University, Gorgan Branch, Iran
2 Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
چکیده [English]

To evaluate the distinctive morphological characteristics of cotton cultivars, and the correlation among different traits of cotton species, current research was conducted on Sahel, Golestan, Sepid, M-13, SKT-133, Latif, Termez 14, Barbadense and Doctor Omumi cotton cultivars from 2 different species of Gossypium hirsutum and G. barbadense in randomized complete block design (RCBD) during 2015 year in Hashemabad Cotton Research Station, Gorgan, Iran. Studied traits were included of plant height, number and length of sympodia and monopodia branches, the nodes numbers, bolls number and weight, seed weight, yield and lint percentage. According to the results, for all of the studied traits, significant statistical difference (p<0.01) were observed. This matter represents clear and distinct differences among evaluated cultivars. Characteristics of monopodia and sympodia branches did not follow a particular trend between the cultivars of two species and these traits were not considered depending on the plant species. Furthermore, the characteristics of plant height, number of bolls, boll weight, seed weight and lint percentage can be attributed to species type, so that Doctor Omumi cultivar from G. barbadense species and SKT-133 from G. hirsutum species produced the highest and lowest number of bolls, respectively. Boll weight was varied from 3.25 gr in Barbadense cultivar to 5.29 gr in Sahel cultivar. The highest lint percentage (42.2 %) was related to Golestan cultivar and the Barbadense cultivar from G. barbadense species had the lowest amount of lint percentage. Seed cotton yield had a significant positive correlation with boll weight and first harvesting. In contrast, there was a negative correlation between the number of bolls and lint percentage. According to the group comparisons, the G.hirsutum considering the traits: total yarn 10.9 %, length of the highest monopodia branch 27.48 %, first cut yield 753.15 Kg/ha, total yield 719.55 Kg/ha and the and boll weight 1.39 gr in comparison with G.barbadense was superior in a way that being high these traits compared to other agricultural traits had the most effect on total yield of the crop. Accordingly, knowing about the relations among the traits and their effect on the total yield can be helpful in increasing the production of this important plant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cotton
  • total yield
  • G. hirsutum
  • G. barbadense

مراجع

  1. El-Sebae Ahmad, S. 1989. Variety release and promotion of quality seed. Pp:34-40 In: Seed production technology. By: Srivastava, J.P., and Simarski, L.T., (eds), International Center for Agric. Res. in the Dry Areas (ICARDA). Aleppo. Syria.
  2. Ghajari, A., and Akram Ghderi, F. 2006. Influence of row Spacing and Population Density on Yield and Yield Components off Three Cotton Cultivars in Gorgan. J. Agric. Tural Sci. 12 (4): 833-844.
  3. Ghasemi Bezdi, K., and Hamidi A. 2013. Evaluation of distinctness, uniformity and stability of Cotton (Gossypium hirsutum L.) superior cultivars by using morphological characteristics. Final report of research project. Register 43049/07. Cotton Res. Inst. Pub. 56 pp.
  4. Gururajan, K.N., and Sunder, S. 2004. Yield component analysis in American cotton. Proc. Int. Symp. On Strategies for Sustainable Cotton Production. 201-204.
  5. Hamidi A., Ghasemi Bezdi K., Baniani E., and Hekmat M.H. 2011. Identification and registration of cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivars using morphological characteristics. Final report of research project. Register 89/1761. Seed and Plant Certification and Registration Inst. Iran Pub. 106 pp.
  6. Kamali, A., Fakheri, B.A., and Zabet, M. 2015. The study of drought stress effects on yield and yield component of cotton using biplot analysis. Iranian J. Cotton Res. 3 (1): 33-47.
  7. Kaushik, S.K., Kapoor, C.J., and Koli, N.R. 2003. Association and path analysis in American cotton (G. hirsutum L.). J. Cotton Res. Dev. 17: 24-26.
  8. Koucheki, A. 1994. agriculture in arid areas. Fourth Edition. 200 p.
  9. Meredith, Jr, W.R. 1984. Quantitative genetics, In: Cotton, pp: 151-201, By: Kohl, R.J. and Lewis, C.F. No. 24, American Society of Agronomy, Inc., Crop Science Society of America, Inc., Soil Science Society of America Inc., Publishers, Madison, Wisconsin, USA.

10. Meredith, Jr, W.R., and Bridge, R.R. 1972. Heterosis and gene action in cotton, Gossypium hirsutum L. Crop Sci. 12: 304-310.

11. Naseri, F. 1995. Cotton. Astan Quds Razavi, Mashhad.

12. Ramezanpour, S.S., HosseinZadeh, A.H., Zeinali, H. 2002. A Study on Relationship Between Morphological and Agronomic Traits, and Seedcotton yield in 56 Glandless cotton Varieties (Gossypium hirsutum L.) Using Multivariate Statistical Methods. Iranian, J. Agric. Sci. 33 (1): 103-113.

13. Sadeghian Motahhar, S.I., Mozaffari, J., Jalal Kamali, M., Dehghani Shoraki, I., Ahmadi, M.R., Shafadin, S., Khaksar, K., Khazaei, F., VafaeiTabar, M., Abasail, M., Jamali, S.H. 2007. National guidelines tests for distinctness, uniformity and stability in tetraploid cotton. Press registration Res. Institute's certification of seeds and seedlings. 27 p.

14. USDA. 2014. Long term Golestan province weather almanac. Golestan province meteorology office scientific gazette. Anonymous. Cotton world supply, use, and trade. Available at www.fas.usda.gov/cotton/current.

15. Van Gastel, A.J.G. 1988. Introduction to the practical on varietal identification and verification. Pp: 127-135 In: Quality seed production, By: Van Gastel, A.J.G., and Kerley, J. (eds), International Center for Agric. Res. Dry Areas (ICARDA), Aleppo, Syria.

16. Van Gastel, A.J.G. 1996. Variety evaluation. Pp :141-150 In: Seed science and technology, By: Van Gastel, A.J.G., Pagnotta, D.M., and Porceddu, E. (eds), International Center for Agric. Res. in the Dry Areas (ICARDA), Aleppo, Syria.

17. Zhang, B.H., Li, U., and Yao, C.B. 2000. Plant regeneration via somatic embryogenesis in cotton. Plant Cell, Tiss. Org. Cult. 60: 89-94. 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار