ارزیابی شاخص‌های تحمل به شوری در ژنوتیپ‌های پنبه با استفاده از روش GGE biplot

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی (استادیار) موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

2 محقق موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

به‎منظور ارزیابی و مقایسه از ژنوتیپ­ها و دورگ­های جدید پنبه که طی آزمایش­های متعدد مورد گزینش قرار گرفته­ و از نظر صفات کمی و کیفی ویژگی­های ممتازی بودند، این پروژه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در دو منطقه هاشم­آباد (بدون تنش) و انبارالوم (تنش شوری) طی دو سال 94-1393 انجام شد. 38 ژنوتیپ به همراه دو رقم تجاری گلستان و سپید (به‎عنوان شاهد) مورد مقایسه قرار گرفتند.صفات اندازه­گیری شده شامل: عملکرد (چین اول، چین دوم و عملکرد کل)، اجزای عملکرد (وزن غوزه، تعداد غوزه، طول و تعداد شاخه های زایا)، ارتفاع بوته‌ و زودرسی (نسبت چین اول به عملکرد کل) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ­های مورد بررسی در سال‌ها و مکان‌های انجام آزمایش از نظر اکثر صفات مورد بررسی تفاوت آماری معنی­داری در سطح 5% یا 1% وجود دارد. بیشترین میزان عملکرد را در شرایط بدون تنش ژنوتیپ­های Er26،Tj82 ، Tj135 و DB24 از خود نشان دادند. اما رتبه­بندی تیمارها در شرایط تنش متفاوت بود و ژنوتیپ­های Tj174،Er34 و Tj135 بیشترین عملکرد را در شرایط تنش شوری تولید کردند. ازنظر شاخص تحمل ژنوتیپ­های Er26، Er29 و Tj82 برتر از بقیه ژنوتیپ­ها بودند. اما بر اساس شاخص حساسیت به تنش (SSI)ژنوتیپ­های Er29، Tj185 و Er26 حساس‌تر بودند. در نمودار رسم شده توسط نرم­افزار GGE biplot دو مؤلفه تعیین شده در مجموع 94 درصد از تغییرات را توجیه کرد. سرانجام از نظر تحمل شوری ژنوتیپ‎های Tj135، Er38 و Tj82 بعنوان برترین و متحمل­ترین ژنوتیپ‌ها انتخاب ‌و معرفی شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Salt Tolerance Indices in Cotton Genotypes Using GGE Biplot Method

نویسندگان [English]

  • Mohsen Fathi Sadabadi 1
  • Seyyd Jalal Mirghasemi 2
1 Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
2 Researcher Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran.
چکیده [English]

In order to and compare a group of genotypes and new cotton hybrids were selected through numerous experiments in term of qualital and quantital characteristics, This project conducted in a randomized complete block design with three replications in two areas Hashemabad (non- stress) and Anbaralum (salinity stress) during two years 2013-2014. 38 genotypes were compared with two commercial cultivars of Golestan and Sepid (as control) were evaluated. The measured traits included: Seed cotton yield (1st and 2nd harvest), yield components (boll weight, boll number, length and number of sympodial branches), plant height and earliness (first to total yield ratio). The results of analysis of variance showed that there were significant differences among the genotypes in the years and locations of experimental for the majority of studied traits at a level of 5% or 1%. The highest yield in non-stress condition was shown for Er26, Tj82, Tj135 and DB24 genotypes. But the ranking of treatments was different under stress conditions so that Tj174, Er34 and Tj135 genotypes produced the highest yield under stress conditions. In terms of tolerance index, Er26, Er29 and Tj82 genotypes were superior to other genotypes. Two components drawn in chart determined 94% of the variations by the GGE biplot software. Finally, Tj135, Er38 and Tj82 were selected and introduced as the best and most genotypes for salinity tolerance

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key Words: Cotton
  • Genotype
  • Index
  • Tolerance to Salinity